Solidny komin to urządzenie, które zapewni sprawne odprowadzanie dymu lub spalin, charakteryzując się jednocześnie wysoką wytrzymałością na substancje w nich zawarte oraz warunki zewnętrzne. Instalacja kominowa powinna być trwała, a także przystosowana do urządzeń, które będą z niej korzystały. Ważne też by zapewniała bezpieczną eksploatację i chroniła przed ryzykiem pożaru czy zatrucia.
Jaki powinien być dobry komin?
Komin to konieczne wyposażenie każdego budynku, w którym zamontowano urządzenie spalające dowolny rodzaj opału. Jego rolą jest wyprowadzanie powstających spalin lub dymu ponad dach i umożliwienie im przedostawania się do wyższych warstw atmosfery. Instalacja kominowa powinna być tak dobrana, by umożliwiała efektywną pracę kotła centralnego ogrzewania, pieca, kominka lub kuchni. Musi gwarantować dobry ciąg, pełną szczelność oraz ochronę przed znajdującymi się w kominie gazami i powstającymi tam związkami chemicznymi, które mogłyby przeniknąć do otaczających komin ścian i przedostać się do wnętrza pomieszczeń.
„Solidny komin to taki, który zapewnia długie i prawidłowe funkcjonowanie całej instalacji. Powinien być dopasowany do rodzaju spalanego opału, a także specyfiki konkretnego urządzenia grzewczego. Ważna jest zarówno średnica, która musi odpowiadać potrzebom określonym przez producenta kotła, pieca czy wkładu kominkowego, jak i długość przewodu kominowego, zwłaszcza w przypadku systemów wykorzystujących naturalną różnicę ciśnień” – informuje ekspert z firmy Tanie Kominy, która specjalizuje się w sprzedaży nowoczesnych systemów kominowych.
Jeszcze niedawno większość kominów była murowana z pełnych cegieł klinkierowych lub szamotowych. Ich konstrukcja była w pełni samonośna, tzn. przenosiła wszystkie obciążenia związane z jego masą. Kominy tego typu sprawdzały się dobrze wówczas, gdy w większości budynków pracowały kotły i piece opalane węglem lub drewnem. Wewnętrzne ściany komina zbudowane z materiału ceramicznego dobrze znosiły wysokie temperatury, a gromadzące się zanieczyszczenia można było łatwo usunąć.
Rozwój techniki grzewczej i upowszechnienie się urządzeń, w których spaliny mają znacznie niższą temperaturę, sprawiły, że kominy tego typu zaczęły ujawniać swoje wady, np. skłonność do pocenia się czy niezapewniania dostatecznego ciągu przy małej różnicy temperatur. Wraz z powszechniejszym stosowaniem lżejszych i bardziej energooszczędnych materiałów problemem okazała się też masa ceglanego komina i wiążąca się z nią konieczność przygotowania specjalnego fundamentu. W nowo wznoszonych budynkach bardziej praktyczne okazało się stosowanie kominów systemowych lub dwuściennych, a w istniejących lub powstających kominach murowanych zaczęto stosować wkłady kominowe.
Rodzaje kominów ze względu na ich konstrukcję
Jednym z najwygodniejszych rozwiązań, jakie mogą być zastosowane we wznoszonym budynku, jest komin systemowy. Kominy tego typu składają się z dwóch elementów – wykonanej z pustaków betonowych lub keramzytowych obudowy przypominającej tradycyjny komin murowany oraz instalowanego wewnątrz niej wkładu. Cechą charakterystyczną systemów kominowych jest ich niewielka masa, dobre parametry użytkowe, a także fakt, że stanowią zestaw, w którym znajdują się wszystkie niezbędne elementy.
Pustaki stanowiące strukturę nośną komina systemowego to odpowiednio wyprofilowane bloczki, które łączy się specjalną zaprawą. Są one do siebie dobrze dopasowane, co przyspiesza i ułatwia montaż. Znajdują się w nich wszystkie niezbędne otwory i punkty mocowania, w tym element, który stanowi fundament całej konstrukcji. Wkład w kominie systemowym to z kolei wszystkie elementy przewodu dymowego lub spalinowego. Znajduje się tam odpływ kondensatu, fragment umożliwiający podłączenie wyczystki, trójnik do podłączenia czopucha oraz proste elementy wkładu, a także część wychodząca ponad połać dachu wraz z daszkiem chroniącym wnętrze przed opadami czy płytą zamykającą komin i zabezpieczającą jego wnętrze.
Montaż komina systemowego jest bardzo prosty. Równolegle wznosi się konstrukcję nośną i umieszcza w niej elementy wkładu. Podczas montażu instaluje się też izolację termiczną wkładu oraz wsporniki utrzymujące go w odpowiednim położeniu.
Wkład kominowy jest bardzo podobny do wkładu stosowanego w kominie systemowych. Jest jednak przeznaczony do umieszczenia wewnątrz komina murowanego, czy to podczas jego stawiania, czy w ramach modernizacji instalacji grzewczej. W przypadku montowania wkładu w już istniejącym kominie, jego dolny element w postaci naczynia na skropliny i wyczystki czy trójnika, wykonuje się przez specjalnie wykonany w strukturze komina otwór. Proste fragmenty przewodu dymowego są natomiast wkładane od góry przez wylot komina i w miarę dołączania kolejnych fragmentów opuszczane w dół.
Kominy dwuścienne przypominają swą budową typowe wkłady i zawierają podobne elementy. Różnicą jest w tym przypadku ich struktura, ponieważ każdy ich element składa się z dwóch warstw blachy, między którymi umieszczona jest wełna mineralna pełniąca funkcję termoizolacji. Chroni ona przewód spalinowy przed wyziębieniem, a warstwę zewnętrzną przed zbytnim rozgrzaniem.
Wkłady dwuścienne są przeznaczone do montażu na zewnątrz budynku. Za pomocą specjalnych wsporników mocuje się je np. do ściany szczytowej. Mogą być jednak również prowadzone pionowo wewnątrz budynku. Takie rozwiązanie jest często wykorzystywane np. w umieszczonych w centralnej części pomieszczenia kominkach czy podczas instalowania dodatkowego pieca, którego nie można podłączyć do istniejącego komina.
Typy kominów ze względu na spalane przez urządzenie grzewcze paliwo
Kominy powinny być dopasowane do potrzeb urządzenia grzewczego. W przypadku kotłów i pieców spalających różne odmiany węgla lub drewno w dowolnej postaci, a także kominków wkład musi być przystosowany do wysokiej temperatury. Chodzi tu zarówno o znoszenie wysokiej temperatury odprowadzanych dymów – chociaż w nowoczesnych urządzeniach grzewczych ze względu na zaawansowane rozwiązania pozwalające na odzyskiwanie energii są one już znacznie chłodniejsze – jak i o to by były w stanie wytrzymać pożar gromadzącej się w ich wnętrzu sadzy lub substancji smolistych.
Ważna jest również odporność na działanie powstającego w kominie kondensatu. Jest to skraplająca się w kominie woda, w której są rozpuszczone różne związki zawarte w dymie, w tym silnie działające kwasy. Ściekając po wewnętrznych ściankach wkładu, mogą one powodować korozję elementów wykonanych ze stali albo przenikać przez szczeliny w łączeniu wkładów ceramicznych.
Choć problem kondensatu w przypadku urządzeń opalanych drewnem i węglem nie jest tak poważny, jak przy urządzeniach gazowych ze względu na różnicę w temperaturze spalin, to zdarza się, że komin jest wewnątrz dość chłodny, zwłaszcza w sytuacji, gdy kocioł czy piec pracuje z przerwami.
Komin do kotłów gazowych i olejowych z otwartą komorą spalania powinien być przygotowany do pracy z dużą ilością powstającego kondensatu. W tym przypadku, w przeciwieństwie do kotłów na paliwo stałe nie jest tak istotna wytrzymałość na wysoką temperaturę, a kluczową cechą staje się kwasoodporność wkładu.
Nieco inna będzie charakterystyka wkładów przeznaczonych do kotłów kondensacyjnych z zamkniętą komorą spalania. W tym przypadku urządzenie nie pobiera do podtrzymywania spalania tlenu wprost z pomieszczenia, w którym jest zainstalowane, a musi korzystać ze specjalnego nawiewu. Wynika to z faktu, że kocioł kondensacyjny potrzebuje do zapewnienia właściwego wykorzystania paliwa dodatkowej porcji tlenu. Ponieważ budowa podwójnego systemu do dostarczania powietrza i odprowadzania spalin byłaby kłopotliwa i kosztowna w kotłach kondensacyjnych stosuje się specjalne wkłady dwuścienne. Wnętrze przewodu jest używane jako kanał spalinowy, a przestrzeń między ścianą wewnętrzną i zewnętrzną służy do zasysania odpowiedniej ilości paliwa. Wlot powietrza w kominie tego typu znajduje się poniżej wylotu spalin. Sam wkład jest tak wyprofilowany, żeby nie było niebezpieczeństwa powtórnego zassania spalin.